Op het plein van de Lorentzschool in Leiden trekken twee mannen een lijn volgens een methode die zich het best laat omschrijven als een potje curling. Eerst veegt intern begeleider Ad van den Brand met een bezem het traject schoon. Dan rolt beheerder Jurgen Dickhoff met zijn lijnentrekker een rode streep over de tegels.
'Gaan we nog op koers?' 'Ja hoor, het gaat netjes.' De rode lijn, die dwars over het plein loopt en onderweg het basketbalveld in twee ongelijke helften hakt, is vanaf nu een harde grens. Ouders die hun kind komen ophalen, moeten achter de lijn wachten.
Brengen en halen
Voor basisscholen is het een hele puzzel geweest om alles op orde te krijgen voor de heropening. Hoe voorkom je dat het te druk wordt tijdens het brengen en halen? Hoe houden leraren zelf voldoende afstand van hun leerlingen?
Voor de Lorentzschool is het een 'interessante logistieke uitdaging', zoals directeur John van Bezouw het optimistisch uitdrukt. De openbare basisschool is met 888 leerlingen onder één dak bijna vier keer zo groot als gemiddeld: 33 groepen, circa 70 personeelsleden, vijf ingangen en één groot schoolplein. Aan Van Bezouw en zijn team de taak daar een anderhalvemeterschool van te maken.
'Het voordeel is', zegt de directeur, 'we zijn zo groot dat we normaal ook goed moeten nadenken over wie welke uitgang neemt om het ordelijk te houden. Nu moeten we wat meer details uitwerken en zorgen dat iedereen zich er echt aan houdt.'
Logistiek maatwerk
Het blijkt een bescheiden samenvatting van het complexe plan dat de directeur samen met collega's in elkaar heeft getimmerd. Woensdagavond is er een instructie naar alle ouders gegaan. Het zeven pagina's tellende document staat vol roosters, plattegronden en zinnen als: 'Bij de groepen wit - groen - goud geldt éénrichtingsverkeer.'
Net als veruit de meeste scholen volgt de Lorentzschool het protocol 'opstart basisonderwijs' van onderwijsorganisaties en vakbonden. De klassen zijn in twee groepen opgedeeld. Elke groep gaat afwisselend twee of drie volledige dagen per week naar school. De overige dagen werken kinderen thuis verder aan hun schoolwerk.
Om de drukte 's morgens te voorkomen, is de inlooptijd uitgebreid. Ouders mogen hun kind tussen 08.30 en 08.55 uur brengen tot aan de deur, de school komen ze nu niet in. 's Middags blijven ze wachten achter de rode lijn. Behalve de ouders met een kleuter. Zij mogen hun kind tot aan het raam van het klaslokaal brengen en halen. De grote ramen lopen tot aan de grond en doen dienst als deur, zodat ouders de school niet in hoeven. Onderweg moeten ze wel de vantevoren vastgelegde route volgen: een rode stippellijn over het schoolplein.
Gekleurde vlakken
Het duo-Van den Brand en Dickhoff rolt de lijn op donderdagochtend uit. 'Echt geinig, zo'n stippellijn', zegt Van den Brand met een grijns. Met een houtsnipper legt hij zijn koers vast. Schuin over het plein, richting de kleuterlokalen. Als de lijn halverwege een vreemde slinger begint te vertonen, loopt hij op een drafje naar directeur Van Bezouw die met een plattegrond toekijkt. 'Even kijken, gaat dit nog goed?'
Vervolgens verdeelt het tweetal het schoolplein ook nog met een andere kleur verf in vier vakken. Er is een pauzerooster opgesteld dat voorkomt dat te veel van de nog altijd ruim vierhonderd leerlingen die dagelijks aanwezig gelijktijdig buitenspelen. Vervolgens krijgen de kinderen een eigen vak toebedeeld binnen het plein. De vakken rouleren, zodat ze de ene keer het basketbalveld tot hun territorium mogen rekenen en de andere keer het speeltoestel, of het grasveld tussen de bomen.
Veilige zones
Ook binnen moeten lijnen orde scheppen. Zo wordt in elk klaslokaal een 'veilige zone voor leraren' gemaakt. Van den Brand en Dickhoff zetten met zwart-geel tape een vak van twee meter voorin elk lokaal af. In dat gebied mogen kinderen niet komen. Het is de bedoeling dat het bureau van de leraar wordt afgescheiden met plexiglas, maar het glas is nog niet binnengekomen.
Als leraren het willen, kunnen ze een gezichtsmasker dragen tijdens de les. In zijn kantoor demonstreert Van Bezouw het plastic vizier dat hij voor zijn hele team heeft aangeschaft. Een aantal leerkrachten is van plan het te dragen. Zelf is de 62-jarige directeur niet bezorgd om zijn gezondheid. 'Maar enkelen maken zich wél zorgen, zoals oudere collega's die met kleuters werken.'
Vier docenten blijven de komende tijd thuis vanwege een kwetsbare gezondheid. Er kunnen daarom de komende tijd beter geen zieken bijkomen. 'Wij beginnen het lerarentekort hier ook te voelen, het wordt steeds moeilijker invallers te vinden.'
En verder? Er wordt extra schoongemaakt. Leraren verdelen zich tijdens hun pauze over de lerarenkamer en de bibliotheek, om drukte te voorkomen. De school heeft extra zeep ingeslagen en papieren handdoekjes. Dan is er nog de pijnlijkste beslissing: trakteren mag voorlopig niet, aldus de directeur. 'Dat is moeilijk, want zoiets is voor kinderen heel belangrijk.'
Bron: de Volkskrant, 10 mei 2020